Αυθαίρετος συνυπολογισμός των προνοιακών επιδομάτων για ΑμεΑ στο φορολογητέο εισόδημα (και για το 2018).

Αυθαίρετος συνυπολογισμός των προνοιακών επιδομάτων για ΑμεΑ στο φορολογητέο εισόδημα. – Ανεπαρκής και αντιφατική η πιο πρόσφατη παρέμβαση εκ μέρους του Συνηγόρου του Πολίτη.

 

  Περίληψη της αναφοράς στον Συνήγορο του Πολίτη:

 Με την πιο πρόσφατη παρέμβαση εκ μέρους του ΣτΠ (Μάιος 2019), κατόπιν αναφοράς μας, για το θέμα της αναγραφής των προνοιακών επιδομάτων στη φορολογική δήλωση, θέμα για το οποίο έχουμε κάνει αναρίθμητους αγώνες από το 2016 κι εξακολουθούν, η απογοήτευση που νοιώθει κανείς είναι αναπόφευκτη αφού ο ΣτΠ μοιάζει να έχει πάθει σαν κάποιο είδος αμνησίας αφού η πιο πρόσφατη θέση του μοιάζει να ξεχνάει την αμέσως προηγούμενη, πέφτοντας έτσι σε μια αντίφαση με τον ίδιο του τον εαυτό.
 

 Ενώ δηλαδή πριν διαφωνούσε με τις θέσεις της ΑΑΔΕ (Μάρτιος 2018), τώρα, εντελώς αναιτιολόγητα κι απρόσμενα φαίνεται να συμφωνεί!

 Η υποβολή και νέας αναφοράς πλέον αποτελεί για εμάς μονόδρομο αφού οφείλουμε να υπενθυμίσουμε στον ΣτΠ την προηγούμενη θέση του και να του ζητήσουμε εκ νέου να μεριμνήσει για την ορθή αναγραφή των προνοιακών επιδομάτων στη φορολογική δήλωση και για φέτος (δηλώσεις φορολογικού έτους 2018).

 Παράλληλα, επισημαίνουμε ότι ο ΣτΠ, ως το Πλαίσιο Πρωαγωγής της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, θα πρέπει να ξαναδεί το άρθρο 81 του πρόσφατου Ν. 4611/2019 επειδή δεν εξασφαλίζει τη διατήρηση της μη εισοδηματικότας των προνοιακών επιδομάτων αφού τα κρίνει με βάση από ποιον φορέα χορηγούνται (ΟΠΕΚΑ) κι όχι με βάση τη φύση τους και τα εννοιολογικά τους χαρακτηριστικά.

 Επιπλέον, θα πρέπει και ο ΣτΠ να σέβεται και να εφαρμόζει τη διάταξη του άρθρου 65, Ν.4488/2017, έτσι ώστε όταν π.χ. κάνει σημαντική αναφορά σε κάποια εγκύκλιο, στις αναρτήσεις του, να επισυνάπτει και το σχετικό έγγραφο και να μην αρκείται μόνο στην αναφορά του αριθμού της.

Ακολουθεί η σημερινή (22 Ιουνίου 2019) αναφορά μας με θέμα:

Αυθαίρετος συνυπολογισμός των προνοιακών επιδομάτων για ΑμεΑ στο φορολογητέο εισόδημα. – Ανεπαρκής και αντιφατική η πιο πρόσφατη παρέμβαση εκ μέρους του Συνηγόρου του Πολίτη.

Η αναφορά έλαβε Αριθμό Υπόθεσης: 263318

Αγαπητέ Συνήγορε του Πολίτη,

 Επιθυμώ να υποβάλω την παρούσα αναφορά, σε συνέχεια του θέματος της Φορολογικής Αντιμετώπισης των προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία, η οποία, δυστυχώς, έχει ξεκινήσει αυθαίρετα από την έναρξη του ν.4172/2013 κι εξακολουθεί και  διαρκεί, αυθαίρετα πάντα, και για το φορολογικό έτος 2018, εις βάρος των ΑμεΑ που εξαιτίας αυτής της αυθαιρεσίας έχουν επιβαρυνθεί άδικα με Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης, έχουν χάσει το δικαίωμα της μείωσης κατά 100% στον ΕΝΦΙΑ, καθώς επίσης έχουν χάσει την πρόσβαση σε αναγκαίες κοινωνικές παροχές, εν καιρώ οικονομικής ύφεσης – για τον λόγο του ότι ξεπέρασαν τα απαιτούμενα εισοδηματικά κριτήρια αυτών.

 Επιθυμώ να εκφράσω έντονα τη διαμαρτυρία μου απέναντι στον τρόπο της τελευταίας παρέμβασης του ΣτΠ, με την απάντησή του, αρ. πρωτ. 259033/26919/2019, 31.05.2019, για την αναφορά μου, με αρ. 259033, 26.03.2019, καθώς ο ΣτΠ απρόσμενα κι ανεξήγητα φαίνεται να λησμονεί την ίδια την παρέμβασή του με το σχετικό έγγραφό του, αρ. πρωτ. 216774/12669/2018, απευθυνόμενος προς τους υπουργούς των Υπουργείων Οικονομικών, Εργασίας, Επικρατείας και στον ΓΓ Πρόνοιας, με κοινοποίηση στον Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Συγκεκριμένα: Ο ΣτΠ, με την πιο πρόσφατη επιστολή του (259033/26919/2019, 31.05.2019), μας γνωρίζει τα εξής: 

«Η διάταξη του άρθρου 11 της ΚΥΑ Δ12α/Γ.Π. οικ.68856/2202 (ΦΕΚ 5855/Β/28.12.2018) ως κοινή υπουργική απόφαση, και όχι νόμος, είναι ιεραρχικά κατώτερη των διατάξεων του άρθρου 14, ν.4172/2013 (ΦΕΚ 167/Α/23.07.2013 (Φορολογία Εισοδήματος). Στην παράγραφο 1 του άρθρου 14 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167/Α/ 23.07.2013 απαριθμούνται τα ποσά που εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος, ενώ στην παράγραφο 2 αναφέρονται οι κατηγορίες εισοδήματος που απαλλάσσονται από το φόρο (αυτό σημαίνει ότι ναι μεν απαλλάσσονται από το φόρο τα ίδια αλλά συνυπολογίζονται στο συνολικό εισόδημα). Στην περίπτωση δ) της παρ. 2 ρητά αναφέρονται:

δ) Το εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες.

 Δηλαδή, αναρωτιόμαστε, ο ΣτΠ έπαθε ξαφνικά αμνησία και ξέχασε ότι στην επιστολή του με αρ. 216774/12669/2018, απευθυνόμενος προς τους υπουργούς κτλ., επικαλούμενος τη Γνωμοδότηση ΝΣΚ 375/2009, για την οποία εμείς τον είχαμε ενημερώσει με προηγούμενο σχολιασμό μας που του είχαμε αποστείλει, στις 15.08.2017, με θέμα:  Σχολιασμός επί του απαντητικού εγγράφου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, προς τον Συνήγορο του Πολίτη, με αριθ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1099109 ΕΞ 2017 «Φορολογική αντιμετώπιση προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία», είχε παρατηρήσει τα εξής:

 «Πέραν του κινδύνου απώλειας απαλλαγών όπως οι προαναφερθείσες, θα θέλαμε επίσης να παρατηρήσουμε ότι τα προνοιακά επιδόματα χορηγούνται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια σε άτομα τα οποία είναι ανασφάλιστα ή εμμέσως ασφαλισμένα, με σκοπό να τα ενισχύσουν οικονομικά, λόγω της ευαλωτότητάς τους, των ειδικών συνθηκών στις οποίες διαβιούν, των αυξημένων αναγκών τους και της ενδεχόμενης αδυναμίας τους να εργαστούν. Δεν αποτελούν αντάλλαγμα προσωπικής εργασίας, κεφάλαιο ή καρπούς περιουσιακών στοιχείων ώστε να θεωρούνται εισόδημα (ΝΣΚ 375/2009).

 Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, έχουμε την άποψη ότι πρέπει να επανεξεταστεί η προσμέτρησή τους στο συνολικό εισόδημα, σύμφωνα με τον πραγματικό σκοπό για τον οποίο χορηγήθηκαν από το νομοθέτη στα άτομα με αναπηρία.»

 Επομένως, αφού ο ΣτΠ φαίνεται να ξέχασε τις προηγούμενες θέσεις του είμαστε αναγκασμένοι να πάμε…πάλι από την αρχή και να του υπενθυμίσουμε, για πολλαπλή φορά:

Α) Σύμφωνα με τις παλαιότερες, «πάγιες» θέσεις, όπως συνήθιζε να τις χαρακτηρίζει το Υπουργείο Οικονομικών πριν την αδικαιολόγητη μεταστροφή στον τρόπο, που μετά τον ν. 4172/2013, υιοθέτησε απέναντι στα προνοιακά επιδόματα – χωρίς όμως να έχει νομικό πάτημα αφού τα προνοιακά επιδόματα σε κανένα σημείο του ΚΦΕ δεν ορίζονται ως εισοδήματα - τα επιδόματα που καταβάλλονται στα άτομα με αναπηρία βάσει των σχετικών ΚΥΑ: «δεν συγκεντρώνουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, το οποίο ορίζεται ως το περιοδικό αποτέλεσμα από την εκμετάλλευση μιας διαρκούς πηγής, η οποία συνίσταται είτε σε κεφάλαιο, είτε σε εργασία είτε και στα δύο,[……] αλλά αντίθετα συνιστούν κοινωνικές προνοιακές παροχές, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, οι οποίες αντικρίζουν τις πρόσθετες δαπάνες που τους δημιουργεί η πάθησή τους»
(Εγκύκλιος ΓΓΔΕ Δ12Α  1117818  ΕΞ  2013).

Β) Το απόσπασμα από την υπ’ αρ. 375/13.10.2009, Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Τμήμα ΣΤ’) για τη νομική ερμηνεία που έχει δοθεί στη τριμερή θεωρία της έννοιας του εισοδήματος:

«3. Από τις προαναφερόμενες διατάξεις συνάγεται ότι ούτε στο Σύνταγμα ούτε στον φορολογικό νόμο περιέχεται ορισμός της έννοιας του εν γένει φορολογικού εισοδήματος. Ενόψει τούτου, η φορολογική θεωρία και νομολογία έχει διαμορφώσει ίδια κριτήρια περί της έννοιας του φορολογικού εισοδήματος, με βάση τις αρχές που εφαρμόζονται στο Αστικό Δίκαιο για τον καθορισμό της έννοιας των καρπών πράγματος ή δικαιώματος (άρθρα 961, 840 του Α.Κ.). Τα συνθετικά δε στοιχεία της έννοιας του εισοδήματος, υπό το Αστικό Δίκαιο, είναι η σταθερότητα της υπό εκμετάλλευση πηγής του εισοδήματος, η περιοδικότητα του προϊόντος και ο χρηματικός χαρακτήρας του προϊόντος ή και το επιδεκτικό άμεσης μετατροπής της αξίας του σε χρήμα (βλ. Λ. Θεοχαρόπουλο «Φορολογικό Δίκαιο,» Τόμος δεύτερος Ημ. Α’, σελ. 9, 23). Με βάση εκκίνησης τις παραπάνω αρχές του Αστικού Δικαίου, στην Ελλάδα κρατεί η τριμερής θεωρία του εισοδήματος, η οποία αποτελεί συγκερασμό της θεωρίας της περιοδικότητας και της θεωρίας των πηγών του εισοδήματος.  Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, τα εννοιολογικά στοιχεία του εισοδήματος είναι τρία: α) η περιοδικότητα, δηλαδή η επανάληψη του εισοδήματος κατά κανονικά διαστήματα ή η δυνατότητα επανάληψης αυτού, β) η ύπαρξη μόνιμης πηγής εισοδήματος, η οποία δεν εξαντλείται με την παραγωγή του εισοδήματος και η οποία αποτελεί την προϋπόθεση της περιοδικότητας και γ) η διαρρύθμιση ή εκμετάλλευση της πηγής, με τον σκοπό εξασφάλισης συνεχώς εισοδήματος, δεδομένου ότι το εισόδημα δεν παράγεται αυτομάτως αλλά κατόπιν οικονομικής προσπάθειας (Ν. Τότση «Φορολογία Εισοδήματος», έκδοση 1984, σελ. 44-48, Σ.τ.Ε. 2217/1988, 855/1986). Έτσι, ο ισχύων ΚΦΕ ρητά εφαρμόζει κατ’ αρχήν τη θεωρία των πηγών του εισοδήματος, με την ταξινόμηση των διαφόρων ειδών εισοδημάτων σε επιμέρους κατηγορίες (άρθρο 4), ενώ στα άρθρα 20 έως 51 προσδιορίζει ειδικά για κάθε κατηγορία και με έντονα τα χαρακτηριστικά της περιοδικότητας την έννοια του εισοδήματος από τη συγκεκριμένη πηγή, την οποία άλλοτε διευρύνει και άλλοτε περιορίζει με ρητή και ειδική πρόβλεψη, ώστε να βρίσκεται σε αρμονία με τις επιταγές του άρθρου 78 του Συντάγματος, κατά το οποίο ουδείς φόρος επιβάλλεται και ουδεμία απαλλαγή ή εξαίρεση από τη φορολογία παρέχεται χωρίς τυπικό νόμο, που καθορίζει ειδικά το είδος της περιουσίας και το εισόδημα στο οποίο αναφέρεται ο φόρος.  Κατά συνέπεια, προκειμένου κάποιο έσοδο του φορολογούμενου να χαρακτηριστεί ως εισόδημα και να φορολογηθεί, εφόσον δεν θεωρείται ευθέως από τον ΚΦΕ ή από ειδική διάταξη νόμου ως εισόδημα, πρέπει να διερευνηθεί αν αυτό συγκεντρώνει τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της έννοιας του εισοδήματος, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί στη νομολογία με βάση τις αρχές του Αστικού Δικαίου και τις ειδικότερες διατάξεις των άρθρων 20-51 του ΚΦΕ, στις οποίες απεικονίζεται, όχι αμιγής, η τριμερής θεωρία του εισοδήματος και βάσει των χαρακτηριστικών αυτών να καταταχθεί σε μία από τις κατηγορίες Α έως Ζ, που προβλέπονται στο άρθρο 4 του ανωτέρω Κώδικα. Κατά την έννοια δηλαδή και το πνεύμα των παραπάνω διατάξεων του Συντάγματος και του ΚΦΕ ως εισόδημα φορολογείται, έστω και αν δεν κατονομάζεται ρητά στον νόμο, εφόσον υφίσταται περιοδικότητα και διαρκώς εκμεταλλεύσιμη πηγή αυτού, το αντάλλαγμα της προσωπικής εργασίας ή οι καρποί περιουσιακών στοιχείων του φορολογούμενου και όχι και κάθε άλλη προσαύξηση της περιουσίας του, εκτός αν αυτή δυνάμει ειδικής διάταξης νόμου λογίζεται, για την υπαγωγή στον φόρο, ως εισόδημα (βλ. Ολομ. ΝΣΚ 387/2005, 573/1994, ΝΣΚ Τμήμα Ε’ 777/1999, Σ.τ.Ε. 2217/1988 – Σ.τ.Ε. 855/1986).

4. Η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 45 του ΚΦΕ εντάσσει ρητά στην έννοια του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες, με την προϋπόθεση ότι συντρέχουν τα στοιχεία της περιοδικότητας και της μη εξάντλησης της πηγής του εσόδου, το εισόδημα που αποκτάται από μισθούς και συνταξιούχους από τους μισθούς, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα, συντάξεις και γενικά το έσοδο από κάθε παροχή που χορηγείτε με οποιαδήποτε μορφή, είτε σε χρήμα είτε σε είδος ή άλλες αξίες, για παρούσα ή προηγούμενη υπηρεσία ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία.

 Κατά συνέπεια, ο φορολογικός νόμος, υπό τις ανωτέρω προϋποθέσεις, θεωρεί ευθέως ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, εκτός αν συντρέχει περίπτωση απαλλαγής κατά το άρθρο 6 αυτού (μισθοί και συντάξεις ολικώς τυφλών, άτομα με βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό από 70% κτλ) ή άλλη ειδική διάταξη νόμου, τόσο τις αμοιβές που καταβάλλονται περιοδικά σ’ αυτούς που παρέχουν εξαρτημένη εργασία (μισθοί, υπερωρίες κλπ) όσο και τις κύριες ή επικουρικές συντάξεις ή άλλες ασφαλιστικές παροχές (μερίσματα, βοηθήματα, επιδόματα κάθε είδους) που καταβάλλονται περιοδικά από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα (βλ. ΣτΕ 2217/1988)».

 Δεδομένου ότι η Γνωμοδότηση ΝΣΚ 375/2009 έλαβε υπόψη τον ΚΦΕ (Ν. 2238/94) που ίσχυε τότε, γνωρίζουμε όμως ότι και στον νέο ΚΦΕ (Ν.4172/2013), στο άρθρο 7 «Φορολογητέο Εισόδημα», στην παρ. 2) διακρίνονται οι εξής κατηγορίες εισοδήματος:

2. Ο Κ.Φ.Ε. διακρίνει τις ακόλουθες κατηγορίες ακαθάριστων εισοδημάτων:
α) εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις,
β) εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα,
γ) εισόδημα από κεφάλαιο και
δ) εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.

Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι ούτε και στον νυν ΚΦΕ (ν.4172/2013) αναφέρονται τα προνοιακά επιδόματα των ΑμεΑ - αφού άλλωστε δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.

 Περαιτέρω, η ΑΑΔΕ φαίνεται να στάθηκε (αυθαίρετα) στο άρθρο 14 «Απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις», όπου στην παρ. 2, ορίζει τα εισοδήματα που απαλλάσσονται από τον φόρο και συγκεκριμένα με την παρ. δ):

δ) Το εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες.

  Σ’ αυτό το σημείο θέλουμε να θυμίσουμε, για πολλαπλή φορά, στον ΣτΠ  ότι τα προνοιακά επιδόματα ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ, ΑΡΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΜΕ ΤΟ ΕΞΩΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΡΗΤΑ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΤΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΡΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΝΕΚΑΘΕΝ.

  Επίσης, θυμίζουμε και πάλι, στον ΣτΠ,  σύμφωνα και με τη δική του παρατήρηση, που ο ίδιος κάνει, με το έγγραφό του, αρ. πρωτ. 216774/12669/2018, 20.03.2018, το εξής:
«Τα προνοιακά επιδόματα χορηγούνται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια σε άτομα τα οποία είναι ανασφάλιστα ή εμμέσως ασφαλισμένα, με σκοπό να τα ενισχύσουν οικονομικά, λόγω της ευαλωτότητάς τους, των ειδικών συνθηκών στις οποίες διαβιούν, των αυξημένων αναγκών τους και της ενδεχόμενης αδυναμίας τους να εργαστούν. Δεν αποτελούν αντάλλαγμα προσωπικής εργασίας, κεφάλαιο ή καρπούς περιουσιακών στοιχείων ώστε να θεωρούνται εισόδημα (ΝΣΚ 375/2009)».

  Όσον αφορά τη συνάφεια που επικαλείται η ΑΑΔΕ των προνοιακών επιδομάτων σε σχέση με το εξωιδρυματικό επίδομα, επισημαίνουμε και πάλι στον ΣτΠ:

Γ ) Τα παρακάτω αποσπάσματα από τη Γνωμοδότηση 158/2017, ΝΣΚ (Τμήμα ΣΤ’):

«Μία από τις ουσιώδεις διαφορές της κοινωνικής πρόνοιας από την κοινωνική ασφάλιση είναι και ο επικουρικός χαρακτήρας της προνοιακής  προστασίας , που σημαίνει ότι η πρόνοια καλύπτει όσους δεν έχουν άλλη προστασία,  όπως από την κοινωνική ασφάλιση (Πατρ. Παπαρρηγοπούλου – Πεχλιβανίδη «Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης» 2η έκδοση, σελ. 26 επ.)».

«Σύμφωνα δε με την απόφαση με αριθμό Α1088/2016 του ΣτΕ  το εξωιδρυματικό επίδομα του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 έχει κοινωνικοασφαλιστικό και όχι προνοιακό χαρακτήρα. Τούτο διότι η παροχή αυτή προϋποθέτει την ύπαρξη ασφαλιστικής σχέσης , δεδομένου ότι το επίδομα αυτό χορηγείται σε πρόσωπα αμέσως ή εμμέσως ασφαλισμένα.»

 Κατόπιν των ανωτέρω, επιθυμώ να σας αναφέρω ότι η πιο πρόσφατη παρέμβαση εκ μέρους του ΣτΠ  δεν μπορεί να ικανοποιεί τα θιγόμενα δικαιώματα των ΑμεΑ, αφού τα τελευταία τέσσερα χρόνια περίπου,  εξαιτίας της αυθαίρετης αντιμετώπισης των προνοιακών επιδομάτων στη φορολογική δήλωση, τα ΑμεΑ, που αποτελούν την πιο ευπαθή ομάδα, η οποία έχει πληγεί περισσότερο από κάθε ομάδα κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης και των μνημονίων, έχουν αδικηθεί κατάφορα από τις μνημονιακές κυβερνήσεις με την εφαρμογή μιας πολιτικής που παραπέμπει σε πρακτική μισαναπηρισμού (κατά την επιστημονική του έννοια), ενώ από αυτή την πρακτική έχουν επιβαρυνθεί άδικα με εισφορά αλληλεγγύης, με ΕΝΦΙΑ επειδή έχασαν το δικαίωμα της μείωσής του και με αποκλεισμό της πρόσβασης τους σε αναγκαίες κοινωνικές παροχές.

 Για τους λόγους αυτούς, ζητάω από τον ΣτΠ να επανέλθει με το θέμα της φορολογικής αντιμετώπισης των προνοιακών επιδομάτων στη φορολογική δήλωση φέτος (για το φορολογικό έτος 2018 και τα προηγούμενα), παρατηρώντας επίσης ότι:  

 Η διάταξη του άρθρου 81 του προσφάτως ψηφισθέντος νόμου 4611/2019 (ΦΕΚ 73Α) που ορίζει ότι τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον ΟΠΕΚΑ ως προνοιακές παροχές σε χρήμα σε άτομα με αναπηρία δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος και δεν φορολογούνται, δεν θα έπρεπε να ικανοποιεί τον Συνήγορο του Πολίτη αφού η βάση για τον ορισμό των προνοιακών επιδομάτων ως μη εισοδήματα δεν θα έπρεπε να είναι η υπηρεσία από την οποία καταβάλλονται, αλλά η φύση τους, τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα αφού τα προνοιακά επιδόματα ανέκαθεν δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, άρα δεν ευσταθεί λογικά για τη χρονική περίοδο έως την έναρξη του ν. 4172/2013 να μην θεωρούνται εισοδήματα, αργότερα για την περίοδο έως τον ν. 4611/2019 να θεωρούνται εισοδήματα από μισθούς συντάξεις (!) και μετά τον ν.4611/2019 να μην θεωρούνται (και πάλι) εισοδήματα!

 Επιπλέον, αν στο μέλλον πάψει να υφίσταται ο ΟΠΕΚΑ ως ο αρμόδιος φορέας για τη χορήγηση των προνοιακών επιδομάτων κι αναλάβουν πάλι τη χορήγησή τους οι υπηρεσίες Πρόνοιας των Δήμων ή κάποιος άλλος φορέας, ο ν. 4611/2019 θα καταστεί ανίσχυρος να προστατέψει τα προνοιακά επιδόματα από την αυθαίρετη αντιμετώπιση της ΑΑΔΕ και της κάθε ΑΑΔΕ!

 Άρα, θα πρέπει ο ΣτΠ να προνοήσει από τώρα σκεπτόμενος ότι ο ν. 4611/2019 δεν αποτελεί σταθερή προστασία για τα προνοιακά επιδόματα και θα πρέπει να επανεξεταστεί το σκεπτικό του νομοθέτη προκειμένου να επινοήσει αποτελεσματικότερη προστασία γι’ αυτά.

 Καταλήγοντας, υπενθυμίζεται στον ΣτΠ ότι ορίζεται με τον ν. 4488/2017 ο Συνήγορος του Πολίτη έχει οριστεί ως η συνταγματικά κατοχυρωμένη Ανεξάρτητη Αρχή που αποτελεί το Πλαίσιο για την Προαγωγή της εφαρμογής της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ (για την οποία φέτος η Ελλάδα ελέγχεται για την εφαρμογή της). Για την εκπλήρωση της αποστολής του το Πλαίσιο Προαγωγής τελεί σε συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ), η οποία αποτελεί τριτοβάθμια οργάνωση των Ατόμων με Αναπηρίες και ανεξάρτητο μηχανισμό της κοινωνίας των πολιτών. Εμείς, βεβαίως, έχουμε ενημερώσει την ΕΣΑμεΑ και θα την ενημερώσουμε για την παρούσα αναφορά.

 Τέλος, ο ΣτΠ θα πρέπει στην επίσημη ιστοσελίδα του να ενθαρρύνει περισσότερο τα ΑμεΑ να υποβάλλουν αναφορές για τις περιπτώσεις εκείνες, όταν πέφτει στην αντίληψή τους ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά τους από τις αρμόδιες κρατικές αρχές και τις δημόσιες υπηρεσίες, αφού: «είναι ορθό η έννοια του εύλογου ενδιαφέροντος να ερμηνεύεται πολύ διευρυμένα ενόψει της δημοκρατικής αρχής και του παρεπόμενου δικαιώματος κάθε ενεργού πολίτη να πληροφορείται ό,τι τον αφορά άμεσα ή έμμεσα κι εν τέλει να συμμετέχει στα κοινά».
(ΣτΠ 205051/46544/2015)

 Θα πρέπει επίσης να ενημερωθούν καλύτερα τα ΑμεΑ για το άρθρο 65, Ν. 4488/2017, «Επικοινωνία ΑµεΑ µε διοικητικές αρχές, γλώσσες και µορφές επικοινωνίας», επειδή τα διοικητικά όργανα και οι αρχές όταν συναλλάσσονται με ΑμεΑ υποχρεούνται να παρέχουν πρόσφορα μέσα επικοινωνίας και πρόσβαση στην πληροφόρηση. Στην ως άνω υποχρέωση περιλαμβάνονται ενδεικτικά, η πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα και η κοινοποίηση διοικητικών πράξεων σε ΑμεΑ σε προσβάσιμες μορφές.
   

 Από το συγκεκριμένο άρθρο του νόμου εξυπακούεται ότι και ο ΣτΠ θα πρέπει, όταν π.χ. κάνει σημαντική αναφορά σε κάποια εγκύκλιο, στις αναρτήσεις του, να επισυνάπτει και το σχετικό έγγραφο και να μην αρκείται μόνο στην αναφορά του αριθμού της. Πρόσφατο δε παράδειγμα είναι η πρόσφατα δημοσιευμένη ανακοίνωση του ΣτΠ για παρέμβασή του, στην οποία αναφέρει την εγκύκλιο ΔΙΑΔΠ/4291/17.2.97, χωρίς όμως να επισυνάπτει το σχετικό έγγραφο για να αναγνωστεί από το κοινό, ειδικά από τα ΑμεΑ.
https://www.synigoros.gr/?i=equality.el.imdservices.570713

 

Αναμένοντας από τον ΣτΠ να τιμήσει και πάλι τον θεσμό που εκπροσωπεί,

Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης

Άμεσα ενδιαφερόμενος κι ενεργός πολίτης,
Ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ,
Δημιουργός της μεγαλύτερης διαδικτυακής κοινότητας για τα ΑμεΑ «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ»
https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea/

Υ.Γ. Παρακαλώ πολύ η απάντηση σας να είναι οπωσδήποτε και στο email που δηλώνω κι όχι μόνο σε έντυπο δια του ταχυδρομείου.

Κοινοποίηση της παρούσας αναφοράς σε:

- Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
- Συντονιστικός Μηχανισμός για την Αναπηρία του Υπουργού Επικρατείας
- Γενική Γραμματεία Διαφάνειας κι Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
- Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι

   

http://logistis-amea.blogspot.com/