Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2015

Σύνταξη για συζύγους, γονείς ή αδελφούς ατόμων με αναπηρία μετά τον Ν.4336/2015

Τελευταία ενημέρωση, Νοέμβριος 2021:
Εκδόθηκε το Γενικό Έγγραφο (εγκύκλιος) ΕΦΚΑ 40/95/480598/25-11-2021
 

ΠΡΟΧΟΧΗ! ΣΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΟΥ e-ΕΦΚΑ διαπιστώσαμε ότι υπάρχει ΣΟΒΑΡΟ ΛΑΘΟΣ  στην ΗΛΙΚΙΑ συνταξιοδότησης για συζύγους-γονείς-αδελφούς ΑμεΑ (Εγκύκλιος υπ' αριθμ. πρωτ. Σ40/95/480598, 25.11.2021).

Στο παράδειγμα 3, περίπτωση β, αναφέρει ότι το έτος 2021 κάποιος μπορεί να βγει σε σύνταξη στην ηλικία των 61 ετών και έξι μηνών! Αυτό είναι εντελώς λάθος καθώς σύμφωνα με τις διατάξεις, τον πίνακα και τον μαθηματικό υπολογισμό που προβλέπεται από τη σχετική υπουργική απόφαση, υπ' αρ. πρωτ.: Φ11321/οικ.47523/1570/23.10.2015, η ηλικία που μπορεί να συνταξιοδοτηθεί είναι όταν συμπληρώσει τα 61 έτη και δύο μήνες - ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΞΙ ΜΗΝΕΣ ΠΟΥ ΕΣΦΑΛΜΕΝΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ!

ΕΤΣΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΧΑΝΕΙ ΑΔΙΚΑ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ!

Δηλαδή, αν κάποιος βγει με σύνταξη ύψους 1.000 ευρώ θα χάσει άδικα 1.000 Χ 4 μήνες = 4.000 ευρώ!
 
Εδώ και μήνες μαθαίνουμε ότι το ασφαλιστικό αλλάζει λόγω της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου, έχοντας ως αποτέλεσμα να αυξηθούν τα όρια ηλικίας για τους περισσότερους ασφαλισμένους.
Ετσι λοιπόν, οι ασφαλισμένοι/-ες, με τη συμπλήρωση 7.500 ημερών πραγματικής ασφάλισης  έως 18.8.2015, συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο ηλικίας, ενώ από 19.8.2015 με τουλάχιστον συμπληρωμένα τα 55 έτη της ηλικίας τους (με σταδιακή αύξηση έως τα 62 έτη λόγω μεταβατικού σταδίου), εφόσον είναι σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία.

Εξαίρεση υπάρχει για τους δημοσίους υπαλλήλους που έχουν παιδί άγαμο και ανίκανο για την άσκηση κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος κατά ποσοστό 67% και άνω.

Στους δημοσίους εξακολουθεί να ισχύει η συμπλήρωση 25ετίας για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και η συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας για την καταβολή της σύνταξης. Χρήση του δικαιώματος αυτού, για συνταξιοδότηση με ευνοϊκότερους όρους, μπορεί να ασκηθεί από τον ένα εκ των γονέων, κατόπιν κοινής δήλωσής τους. Σε περίπτωση διάζευξης ή διάστασης των γονέων, το δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί μόνο από αυτόν που έχει την επιμέλεια του παιδιού.
Αριθ. πρωτ.: 124069/0092/10.11.2015 (βλ. κεφάλαιο ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ, παρ. στ).


ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
Βάσει του προγενέστερου του ν. 4336/2015 νομοθετικού πλαισίου, δεν προβλεπόταν όριο ηλικίας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Οι ασφαλισμένοι/-ες της κατηγορίας αυτής,  συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 7.500 ημερών πραγματικής ασφάλισης έως 18.8.2015, ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ, εφόσον είναι σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία και πληρούν και τις λοιπές προϋποθέσεις του ανωτέρω νομοθετικού πλαισίου.


Πλέον όμως, με το ν. 4336/2015 και την ανωτέρω σχετική Υ.Α., καθιερώνεται ηλικιακό όριο που αρχίζει από το 55ο με σταδιακή αύξησή του ως τη συμπλήρωση του 62ου, με κριτήριο το έτος κατά το οποίο συμπληρώνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης, ήτοι οι 7.500 ημέρες ασφάλισης (με την προϋπόθεση φυσικά ότι συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις του νομοθετικού πλαισίου του ν. 3996/2011).

Σύμφωνα λοιπόν με τον Πίνακα:


Παράδειγματα:
1.
Ασφαλισμένος που συμπληρώνει 25ετή συντάξιμο χρόνο τον 10/2015, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος ως γονέας ανάπηρου παιδιού με τη συμπλήρωση της ηλικίας 55 ετών και 11 μηνών. Αν κατά την ηλικία αυτή, ό άλλος γονέας έχει χρόνο ασφάλισης μικρότερο της 8ετίας, η σύνταξη θα απονεμηθεί – εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις - από τον επόμενο μήνα συμπλήρωσης του χρόνου ασφάλισης των οκτώ ετών, χωρίς μεταβολή στην ηλικιακή προϋπόθεση ή χρονική προϋπόθεση ( 55 ετών και 11 μηνών και 25ετία).
2.
Ασφαλισμένος που συμπληρώνει 25ετή συντάξιμο χρόνο το έτος 2022, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος ως σύζυγος αναπήρου με τη συμπλήρωση του 62ου, ακόμη κι αν αυτή επέλθει μετά το έτος 2022, χωρίς μεταβολή στην χρονική προϋπόθεση, εφόσον βέβαια κατά την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος συντρέχουν οι λοιπές προβλεπόμενες από τη σχετική νομοθεσία προϋποθέσεις.
3. Ασφαλισμένος, με σύζυγο ανάπηρο 80% που μέχρι την 18.8.2015 έχει συμπληρώσει 7.500 ημέρες πραγματικής ασφάλισης και η αναπηρία πιστοποιείται ότι υπήρχε μέχρι την ημερομηνία αυτή, δικαιούται σύνταξη με τον ανωτέρω χρόνο ασφάλισης, χωρίς όριο ηλικίας, και εφόσον πληροί και τις λοιπές προϋποθέσεις του ανωτέρω νομοθετικού πλαισίου (ν.3996/2011).
4. Ασφαλισμένος/-η που είναι σύζυγος, γονέας ή αδελφός ατόμων με αναπηρία, συμπληρώνει τις 7.500 ημέρες ασφάλισης (και πληροί και τις λοιπές προϋποθέσεις που προβλέπονται στο ανωτέρω νομοθετικό πλαίσιο, ν. 3996/2011) κατά το έτος 2017: δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας των 57 ετών και 8 μηνών, που αντιστοιχεί, σύμφωνα με τον ΠΙΝΑΚΑ 1, στο νέο όριο ηλικίας που ισχύει για την ηλικία των 55 ετών για το έτος 2017.

https://3.bp.blogspot.com/-t_T-GZRdV_o/VkevdbLZCdI/AAAAAAAABO0/-_ujMumvN44/s1600/_small.jpg Θα πρέπει επίσης να πληρούν και τις λοιπές προϋποθέσεις του άρθρου 37 του ν.3996/2011), τις οποίες παραθέτουμε πιο κάτω
 
Σημαντικό:
Εξαιρούνται από την ανωτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης όσοι είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και την 18.8.2015 (ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ).

Οι μητέρες μπορούν επίσης να δουν το άρθρο μας:
Σύνταξη για μητέρες με ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνα


Προϋποθέσεις του άρθρου 37 του ν.3996/2011

Α) ΓΟΝΕΙΣ ΑΝΑΠΗΡΩΝ ΤΕΚΝΩΝ
- Ποσοστό αναπηρίας τέκνου 67% και άνω
- Το τέκνο να είναι άγαμο, να μην εργάζεται και να μη νοσηλεύεται σε ίδρυμα με δαπάνη ασφαλιστικού ή άλλου δημόσιου φορέα.
- Ο γονέας που θα ασκήσει το δικαίωμα θα πρέπει εκτός των απαιτούμενων χρονικών προϋποθέσεων να μη λαμβάνει ήδη σύνταξη από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο.
- Κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης ο έτερος γονέας θα πρέπει να εργάζεται, να μη λαμβάνει και να μη δικαιούται να λάβει σύνταξη από οποιοδήποτε ασφαλιστικό Οργανισμό ή το Δημόσιο και να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 2.400 ημέρες εργασίας ή 8 έτη πραγματικής ασφάλισης εκ των οποίων 600 ημέρες ή 2 έτη τα τελευταία 4 έτη σε φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο.
- Να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση προς τον οικείο ασφαλιστικό του φορέα ή τους φορείς αν συντρέχει ασφάλιση σε περισσότερους του ενός ή το Δημόσιο, ότι δεν έχει ασκήσει και δεν πρόκειται να ασκήσει στο μέλλον το δικαίωμα συνταξιοδότησης που παρέχει η παρούσα διάταξη.
Σε περίπτωση λύσης του γάμου μεταξύ των γονέων:
- Το δικαίωμα ασκείται από το γονέα που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου, αναπήρου τέκνου με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
Λόγω της κατ’ εξαίρεση παραχώρησης δικαιώματος συνταξιοδότησης με ευνοϊκότερες προϋποθέσεις από ότι στους λοιπούς ασφαλισμένους, η άσκηση της επιμέλειας κατόπιν συναινετικού διαζυγίου δεν αρκεί για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης.
Αντιθέτως, απαιτείται η επιμέλεια του ανήλικου παιδιού να έχει δοθεί στο διαζευγμένο γονέα με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Αστικό Κώδικα.
- Αν το παιδί είναι ενήλικο, το δικαίωμα ασκείται από το γονέα που είχε την επιμέλεια όσο ήταν ανήλικο, αν η λύση του γάμου επήλθε πριν την ενηλικίωσή του.
- Εάν η ενηλικίωση επήλθε πριν τη λύση του γάμου, το δικαίωμα ασκείται από έναν από τους γονείς – κατόπιν μεταξύ τους συμφωνίας – με τις προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν.
- Σε περίπτωση που το ανάπηρο παιδί έχει τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας το δικαίωμα ασκείται από το γονέα που έχει οριστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

Β) ΣΥΖΥΓΟΙ ΑΝΑΠΗΡΩΝ

- Ποσοστό αναπηρίας συζύγου 80% και άνω.
- Έγγαμος βίος τουλάχιστον 10 ετών πριν την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση.
- Ο σύζυγος του αναπήρου να μη λαμβάνει και να μη δικαιούται να λάβει σύνταξη από οποιοδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο.

Γ) ΑΔΕΛΦΙΑ ΑΝΑΠΗΡΩΝ

- Ποσοστό αναπηρίας αδελφού 67% και άνω.
- Ο ανάπηρος αδελφός να είναι άγαμος, να μην εργάζεται και να μη νοσηλεύεται σε ίδρυμα με δαπάνη ασφαλιστικού ή άλλου δημόσιου φορέα.
- Για την άσκηση του δικαιώματος από τον αδελφό/η πρέπει, για τουλάχιστον μία πενταετία πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης:
α) να έχει οριστεί δικαστικός συμπαραστάτης του/της αδελφού/ης με αμετάκλητη δικαστική απόφαση λόγω ψυχικής ή διανοητικής διαταραχής ή λόγω σωματικής αναπηρίας ή β) ο ανάπηρος αδελφός να συνοικεί αποδεδειγμένα με τον αιτούντα τη σύνταξη αδελφό/η και να τον βαρύνει.
Η συνοίκηση και η οικονομική επιβάρυνση θα αποδεικνύονται από τα έντυπα Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, που υπέβαλε ο αδελφός που βαρύνεται κατά τα τελευταία πέντε έτη που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
- Ο αιτών τη σύνταξη να μη λαμβάνει και να μη δικαιούται να λάβει σύνταξη από άλλο ασφαλιστικό Οργανισμό ή το Δημόσιο.
- Επίσης κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης απαιτείται οι δύο αδελφοί να είναι ορφανοί από τους δύο γονείς ή ο εν ζωή γονέας να είναι ανάπηρος με ποσοστό 67% και άνω.

ΑΝΑΣΤΟΛΗ – ΔΙΑΚΟΠΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ
Α) Αν το ανάπηρο άτομο (παιδί – σύζυγος – αδελφός) αναλάβει εργασία ή αυτοαπασχοληθεί, η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται για όσο χρόνο διαρκεί η εργασία ή η αυτοαπασχόληση.
Β) Σε περίπτωση παύσης της δικαστικής συμπαράστασης αδελφού/ης ή διακοπής της συνοίκησης, η σύνταξη διακόπτεται από την ημερομηνία παύσης ή διακοπής αντίστοιχα και επαναχορηγείται εφόσον συντρέχουν εκ νέου οι προϋποθέσεις του άρθρου 37.
Σε περίπτωση που το ανάπηρο άτομο εργαστεί ως μισθωτός ή αυτοαπασχολούμενος μετά τη συνταξιοδότηση, τότε ο γονέας, σύζυγος ή αδελφός υποχρεούται να δηλώσει την εργασία στο φορέα από τον οποίο συνταξιοδοτείται ώστε η σύνταξη που λαμβάνει να ανασταλεί για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η εργασία.
Την ίδια υποχρέωση δήλωσης έχει ο συνταξιοδοτούμενος αδελφός, σε περίπτωση παύσης της δικαστικής συμπαράστασης ή διακοπής της συνοίκησης προκειμένου να διακοπεί η συνταξιοδότησή του.
Για τους λόγους αυτούς, θα πρέπει επί του σώματος των σχετικών αποφάσεων να αναγράφεται ευκρινώς η υποχρέωση του συνταξιούχου για δήλωση των παραπάνω μεταβολών.

ΧΡΟΝΟΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ ΥΠΟΨΗ ΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
Οι χρόνοι που μπορούν να ληφθούν υπόψη για τη συμπλήρωση των 25 ετών ασφάλισης ή 7.500 ημερών εργασίας είναι:
1. Ο χρόνος πραγματικής ασφάλισης
2. Ο χρόνος προαιρετικής ασφάλισης
3. Ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης
4. Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας που αναγνωρίζεται κατόπιν εξαγοράς, κατ’ εφαρμογή του Ν.1358/83.
5. Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών του αρθρ. 65 του Ν. 1483/84 που αναγνωρίζεται κατόπιν εξαγοράς κατά τα οριζόμενα στην παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, όπως ισχύει κάθε φορά.
6. Ο προβλεπόμενος από την ΕΓΣΣΕ χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας.
7. Ο χρόνος που έχει πραγματοποιηθεί στην ασφάλιση κάθε άλλου κράτους‐μέλους της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Κανονισμού (ΕΚ) 883/2004, καθώς και ο χρόνος που έχει διανυθεί σε χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλειας (ισχύει και για τον χρόνο του έτερου γονέα).

ΧΡΟΝΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΥΠΟΨΗ
1. Χρόνος αναγνώρισης σπουδών
2. Χρόνος αναγνώρισης τέκνων
3. Χρόνος αναγνώρισης ανεργίας
4. Χρόνος προεγγραφής

Πλέον:
- Παρέχεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης σε γονείς αναπήρων και στην περίπτωση που ο έτερος γονέας είναι ασφαλισμένος του Δημοσίου.

Δεν παρέχεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης σε γονέα αναπήρου τέκνου όταν ο έτερος
γονέας:

- Δεν εργάζεται
- Δεν έχει πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης
- Είναι προαιρετικά ασφαλισμένος
- Βρίσκεται σε αποδεδειγμένη ανεργία δηλαδή επιδοτείται από τον ΟΑΕΔ
- Βρίσκεται σε επιδοτούμενη από το ΙΚΑ ασθένεια
- Είναι εν ενεργεία ασφαλισμένος σε φορέα κύριας ασφάλισης, έχει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης των 8 ετών, πλην όμως είναι ήδη συνταξιούχος άλλου φορέα.

Πηγές:
-Ν.4336/2015
-Ν.3996/2011, άρθρο 37
-Υ.Α. αρ.Φ11321/οικ.47523/1570/26.10.2015
-Αριθ. πρωτ.: 124069/0092/10.11.2015
-Φ.80000/54411/1797   30/11/2015 (Η βασική εγκύκλιος)
-Εγκύκλιος ΙΚΑ αρ.52  15/12/2015
-Εγκύκλιος ΟΑΕΕ αρ.56/2011
-Εγκύκλιος ΟΑΕΕ αρ.2/2016

Ανδρέας Μπαρδάκης

http://logistis-amea.blogspot.gr/
http://logistisamea.blogspot.gr/
© Ανδρέας Μπαρδάκης (Ελεύθερο προς αναπαραγωγή/αναδημοσίευση)
http://logistis-amea.blogspot.com/

Έκτακτη πρόσκληση στους φίλους αναγνώστες που ρωτούν:
Ελάτε στην ομάδα μας ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ προκειμένου να συμμετέχετε στην ομαδική μας προσπάθεια.


Οι συνεργάτες και τα μέλη της ομάδας μας θα σας εξυπηρετήσουν.
https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea/