Η ψηφιακή κάρτα ΑμεΑ αγνοείται στην ανώτατη εκπαίδευση - Υποβάλλεται ένσταση

Η νέα εγκύκλιος για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης συνιστά κατάφωρη υποβάθμιση της ψηφιακής κάρτας αναπηρίας. Αντί να αναγνωρίζεται ως το πλήρες αποδεικτικό στοιχείο που προβλέπει ρητά η νομοθεσία, οι φοιτητές ΑμεΑ εξαναγκάζονται να προσκομίζουν γνωματεύσεις ΚΕΠΑ ή άλλων υγειονομικών επιτροπών, αποκαλύπτοντας ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα χωρίς λόγο. Η πρακτική αυτή παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης, προσβάλλει το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και δημιουργεί εύλογη ανησυχία ότι τα ίδια προβλήματα θα επαναληφθούν και στην επικείμενη υπουργική απόφαση.

Απέναντι σε αυτή την αδικία, υπέβαλα ένσταση στο Υπουργείο Παιδείας και στον αρμόδιο Υφυπουργό, ενώ παράλληλα ενημέρωσα την ΕΣΑμεΑ, τις ανεξάρτητες αρχές και το σύνολο των βουλευτών. Στόχος μου είναι να προληφθούν νέες παραβιάσεις και να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα των φοιτητών με αναπηρία θα γίνουν σεβαστά στην πράξη.

Ακολουθεί το κείμενο της ένστασης:

 Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025

Προς:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ,
ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ & ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄ ΦΟΙΤΗΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ & ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ

Πρωτόκολλο Γ.Γ.Α.Ε
Email: ampelesioti@minedu.gov.gr, pmpirmpili@minedu.gov.gr

Υπόψιν:
Α. Τσελίκα
E-mail: atsel@minedu.gov.gr

Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων & Αθλητισμού
Νικόλαος Παπαϊωάννου
E-mail: depmin3@minedu.gov.gr

Πρωτόκολλο Υφυπουργού
E-mail: mklidara@minedu.gov.gr

Θέμα: Αίτημα αναθεώρησης: Αποδοχή ψηφιακής κάρτας ΑμεΑ ως αποδεικτικό στοιχείο φοιτητών - Ένσταση σε Εγκύκλιο & Υπουργική Απόφαση - Επείγον / Άμεση παραλαβή πρωτοκόλλου

Αξιότιμοι/ες,

Με την παρούσα υποβάλλω ένσταση και παρατήρηση σχετικά με την εγκύκλιο, αρ. πρωτ.: 118904 /Ζ1 - 24.09.2025 (ΑΔΑ: ΛΕ8046ΝΚΠΔ-ΤΙΥ), με θέμα «Παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141) περί ανώτατης διάρκειας φοίτησης», η οποία αφορά στην αποδεικτική διαδικασία αναπηρίας φοιτητών.

Ι. Πρόβλημα που διαπιστώνεται
Η εγκύκλιος απαιτεί την προσκόμιση γνωμάτευσης ΚΕΠΑ ή άλλης υγειονομικής επιτροπής για την απόδειξη αναπηρίας και ποσοστού ≥50%, αγνοώντας πλήρως την ψηφιακή κάρτα αναπηρίας ως αποδεικτικό στοιχείο.

Επισημαίνεται επίσης ότι εκκρεμεί η έκδοση υπουργικής απόφασης με παρόμοιο περιεχόμενο, η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί σύντομα. Εφόσον η απόφαση αυτή επαναλάβει την απαίτηση υποβολής γνωματεύσεων ΚΕΠΑ αντί της αποδοχής της ψηφιακής κάρτας αναπηρίας, θα ενισχύει περαιτέρω την παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας προσωπικών δεδομένων των φοιτητών ΑμεΑ. Η ένσταση αυτή ισχύει και για την επικείμενη υπουργική απόφαση, με αίτημα την πρόληψη ανάλογων παραβιάσεων.

ΙΙ. Νομική τεκμηρίωση

1.      Απαξίωση της ψηφιακής κάρτας αναπηρίας
Σύμφωνα με το άρθρο 106 ν. 4961/2022[1], η ψηφιακή κάρτα αποτελεί πλήρες αποδεικτικό στοιχείο αναπηρίας και επιτρέπει την ταυτόχρονη χρήση της σε δημόσιες αρχές χωρίς υποβολή επιπλέον ευαίσθητων ιατρικών δεδομένων. Η εγκύκλιος παρακάμπτει αυτή τη νομική πρόβλεψη, δημιουργώντας περιττή υποχρέωση κοινοποίησης ευαίσθητων ιατρικών δεδομένων για τους φοιτητές ΑμεΑ.

2.      Ασυμβατότητα με το πνεύμα των διατάξεων του άρθρου 76 ν. 4957/2022 (όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 130 ν. 5224/2025) και με το άρθρο 106 ν. 4961/2022 για την ψηφιακή κάρτα.
Η εγκύκλιος (ενδεχομένως και η επικείμενη υπουργική απόφαση), στην τρέχουσα μορφή της, δεν αναγνωρίζει την ψηφιακή κάρτα αναπηρίας ως πλήρες αποδεικτικό στοιχείο. Αυτό οδηγεί σε ασυμβατότητα με το πνεύμα των ανωτέρω διατάξεων, οι οποίες εξασφαλίζουν ίση μεταχείριση των ατόμων με αναπηρία και αναγνωρίζουν την αυτοτέλεια της ψηφιακής ταυτότητας αναπηρίας. Εάν η ψηφιακή κάρτα δεν γίνεται αποδεκτή, δημιουργείται περιττή υποχρέωση υποβολής πρόσθετων ιατρικών γνωματεύσεων και παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης των φοιτητών ΑμεΑ.

3.      Προστασία προσωπικών δεδομένων
Η υποχρέωση υποβολής επιπλέον γνωματεύσεων οδηγεί σε περιττή επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων υγείας, παραβιάζοντας τα οριζόμενα στον ΓΚΠΔ (GDPR) και στην εθνική νομοθεσία για την προστασία δεδομένων.

ΙΙΙ. Αίτημα
Με βάση τα παραπάνω, αιτούμαι:

1.      Αναθεώρηση της εγκυκλίου ώστε να γίνεται αποδεκτή η ψηφιακή κάρτα αναπηρίας ως πλήρες αποδεικτικό στοιχείο.

2.      Αποφυγή περιττής επεξεργασίας ευαίσθητων ιατρικών δεδομένων των φοιτητών ΑμεΑ.

3.      Διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των φοιτητών ΑμεΑ και της συμμόρφωσης με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 106 ν. 4961/2022 και άρθρο 76 ν. 4957/2022 όπως τροποποιήθηκε από άρθρο 130 ν. 5224/2025).

4.      Προσεκτικό έλεγχο της επικείμενης υπουργικής απόφασης πριν τη δημοσίευσή της, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα παραβιάζονται τα δικαιώματα των φοιτητών ΑμεΑ και ότι η ψηφιακή κάρτα αναπηρίας θα γίνεται πλήρως αποδεκτή.

5.      Πρόσβαση σε άμεσο πρωτόκολλο παραλαβής της παρούσας ένστασης από το Υπουργείο και τον αρμόδιο υφυπουργό.

IV. Συμπέρασμα
Η εγκύκλιος, όπως έχει εκδοθεί, παραβιάζει το γράμμα και το πνεύμα της νομοθεσίας για τα ΑμεΑ, υποχρεώνοντας σε επιπλέον, περιττή αποκάλυψη ευαίσθητων δεδομένων υγείας. Η αποδοχή της ένστασης είναι νομικά βάσιμη και επιβεβλημένη για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των φοιτητών ΑμεΑ.

Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης
Φοιτητής με αναπηρία (άμεσα θιγόμενος)
Ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ
Δημιουργός της κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ»
Μέλος της κοινωνίας των πολιτών βάσει του άρθρου 33 παρ. 3 της Σύμβασης CRPD

E-mail επικοινωνίας: 

---

Κοινοποίηση:

Eθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ)
e-mail: esaea@otenet.gr

Εθνική Αρχή Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.)
e-mail: kataggelies@aead.gr
Έλαβε Αρ. Πρωτοκόλλου: 51037 ΕΙ 2025 - 26.09.2025

Συνήγορος του Πολίτη
e-mail: press@synigoros.gr

---

Κοινοποίηση σε βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου (παράκληση για διανομή σε όλους τους βουλευτές, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων):

Γραφεία Κοινοβουλευτικών Ομάδων:
ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ – ndko@parliament.gr
ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ – pasok@parliament.gr
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ – syriza@parliament.gr
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ – kke@parliament.gr
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – el_lisi@parliament.gr
ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ – nea.aristera@parliament.gr
ΝΙΚΗ – nikh@parliament.gr
ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – plefsieleftherias.ko@parliament.gr
ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ – press.office@spartiates.gr

Ανεξάρτητοι/Βουλευτές:
eapostolakis.mp@gmail.com, e.apostolakis@parliament.gr, p.sarakis@parliament.gr, info@linou.gr, a.linou@parliament.gr, g.manousos@parliament.gr, r.christidou@parliament.gr, raliachristidou@gmail.com, i.dimitrokallis@parliament.gr, dimitrokallis71@gmail.com, msalmas@otenet.gr, yotapoulou@gmail.com, iotap@otenet.gr, p.poulou@parliament.gr, dimitris@kyriazidis.com, m.gavgiotakis@parliament.gr, michail.gavgiotakis@gmail.com, info@mchourdakis.gr, nikosp3@yahoo.com, a.avlonitis@parliament.gr, alavlonitis19@gmail.com, k.floros@parliament.gr, asamaras@parliament.gr, m.mparan@parliament.gr, theotzakri@gmail.com, ioannissarakiotis@gmail.com

Παράκληση: Παρακαλείται η παρούσα να διανεμηθεί σε όλους τους βουλευτές, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων, για ενημέρωση σχετικά με την ένσταση και την επικείμενη υπουργική απόφαση.

---

 

 

---

[1] Σύμφωνα με τον άρθρο 106 ν. 4961/2022:

·        Η κάρτα χορηγείται σε άτομα με πιστοποιημένη αναπηρία τουλάχιστον 50% που είναι εγγεγραμμένα στο Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία.

·        Αποτελεί αποδεικτικό της ταυτότητας και της ιδιότητας του ατόμου με αναπηρία έναντι δημόσιων αρχών και τρίτων.

·        Διασυνδέεται με το Ψηφιακό Μητρώο ώστε να επιβεβαιώνονται τα χαρακτηριστικά της αναπηρίας και τα ωφελήματα που δικαιούται ο κάτοχος