ΑμεΑ στις στάσεις ΚΤΕΛ: Η «αεριτζίδικη» εγκύκλιος που δεν λύνει τίποτα

 Φανταστείτε μια γυναίκα με κινητική αναπηρία, 
να περιμένει στην στάση του ΚΤΕΛ, με την Κάρτα Αναπηρίας της στα χέρια, αλλά ο οδηγός (δηλαδή το πρακτορείο ΚΤΕΛ), αρνείται (εύλογα) να της χορηγήσει την έκπτωση 50%, επειδή η εγκύκλιος δεν ακολουθεί τις διατάξεις. Αυτό συμβαίνει στην πραγματικότητα, επειδή, αντί να υπάρχει ξεκάθαρη νομοθετική ρύθμιση, το κράτος επέλεξε να εκδώσει μια αντικανονική εγκύκλιο, που όχι μόνο δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά δημιουργεί νέα εμπόδια και ανασφάλεια για τα ΑμεΑ. Η εικόνα αυτή αποτυπώνει με τον πιο τρανταχτό τρόπο την προχειρότητα και τις «αεριτζίδικες» πρακτικές της διοίκησης απέναντι σε ένα βασικό κοινωνικό δικαίωμα.

Στο πλαίσιο αυτό, η παρακάτω επιστολή προς το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας καταγράφει αναλυτικά τα κενά εφαρμογής της εγκυκλίου, υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση τροποποιητική ΚΥΑ και διεκδικεί την κατοχύρωση του δικαιώματος των ΑμεΑ για ισότιμη πρόσβαση στις υπεραστικές συγκοινωνίες:

 

Παρασκευή, 29 Αυγούστου 2025

Προς:
Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας
E-mail: secgensocial@minscfa.gov.gr

Γενική Διεύθυνση Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Διεύθυνση Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ)
Τμήμα Ατόμων με Αναπηρία
E-mail: mstaikopoulou@yeka.gr

Τμήμα Κεντρικού Πρωτοκόλλου
E-mail: protokolo@minscfa.gov.gr;dntokou@ypakp.gr
Έλαβε τον αρ. πρωτ. 12291, 29-08-2025
Αποδέκτης: Γραμματεία Γ.Γ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, 
Δ. Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία.

Θέμα: Αίτημα τροποποίησης της ΚΥΑ 3571/12-03-2025 για την ισότιμη αναγνώριση της Κάρτας Αναπηρίας στα υπεραστικά ΚΤΕΛ

Αξιότιμοι,

Με την ΚΥΑ 3571/12-03-2025 καθορίστηκαν οι όροι μετακίνησης Ατόμων με Αναπηρία για το έτος 2025. Παρά ταύτα, με τη συμπληρωματική εγκύκλιο 10578/15-07-2025 επιχειρήθηκε να καλυφθεί το σοβαρό κενό, αναγνωρίζοντας την Κάρτα Αναπηρίας (σήμανση «ΙΙ» ή «ΙΙΙ») ως αποδεικτικό για την παροχή της έκπτωσης 50% στα υπεραστικά ΚΤΕΛ.

 Δεδομένου ότι η αρμοδιότητα παρακολούθησης και εφαρμογής της ΚΥΑ 3571/12-03-2025, καθώς και η έκδοση σχετικών εγκυκλίων, ανήκει αποκλειστικά στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, θεωρούμε ότι το παρόν αίτημα τροποποίησης πρέπει να εξεταστεί και να διεκπεραιωθεί εντός του υπουργείου σας, χωρίς να απαιτείται απευθείας παρέμβαση άλλων υπουργείων.

 Η Π.Ο.Α.Υ.Σ, σύμφωνα με αναφορές των μελών της διαδικτυακής κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ» (111.000 μέλη), αρνήθηκε ήδη να εφαρμόσει την εγκύκλιο, επικαλούμενη την απουσία ρητής πρόβλεψης στην ΚΥΑ. Το αποτέλεσμα είναι τα ΑμεΑ να βρίσκονται ξανά σε καθεστώς αποκλεισμού και ανασφάλειας δικαίου.
 
 Η έκδοση μιας αντικανονικής εγκυκλίου αντί νέας ΚΥΑ αποδεικνύει, για άλλη μια φορά, την προχειρότητα και τις «αεριτζίδικες» πρακτικές του κράτους απέναντι στα ΑμεΑ. Μια εγκύκλιος δεν μπορεί να υποκαταστήσει ΚΥΑ ούτε να εισάγει νέες ρυθμίσεις δικαιωμάτων, διότι στερείται κανονιστικής ισχύος.

Επιπλέον, η ισχύουσα νομοθεσία είναι απολύτως σαφής:

·        Με το άρθρο 105 ν. 4961/2022 συγκροτήθηκε το Ψηφιακό Μητρώο ΑμεΑ, το οποίο διασυνδέεται με όλους τους δημόσιους φορείς για την παροχή διευκολύνσεων.

·        Με το άρθρο 106 ν. 4961/2022 θεσπίστηκε η Κάρτα Αναπηρίας, η οποία «αποδεικνύει την ταυτότητα του κατόχου της και την ιδιότητα του ατόμου με αναπηρία έναντι κάθε δημόσιας αρχής και τρίτου».

·        Με το άρθρο 107 ν. 4961/2022 ιδρύθηκε το Μητρώο Παροχών Αναπηρίας, στο οποίο καταγράφονται οι διευκολύνσεις και παροχές που δικαιούνται τα ΑμεΑ.

 Η Πολιτεία, συνεπώς, έχει ήδη θεσπίσει την Κάρτα Αναπηρίας ως το ενιαίο αποδεικτικό μέσο για όλα τα δικαιώματα και τις παροχές. Το δικαίωμα μετακίνησης με έκπτωση στα ΚΤΕΛ πρέπει να στηρίζεται σε αυτό το εργαλείο, και όχι σε παρωχημένα δελτία.  Είναι ανεπίτρεπτο να παραμένουμε σε μια «γκρίζα ζώνη» εγκυκλίων, που οδηγεί σε συγκρούσεις με τους φορείς μεταφορών και σε συνεχή ταλαιπωρία των ΑμεΑ.   
 
 Πρόκειται για σαφή διάκριση εις βάρος μας, που αντιβαίνει στις διατάξεις της Σύμβασης ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012, άρθρα 9 και 20, για την προσβασιμότητα και την ελεύθερη μετακίνηση). Το κράτος οφείλει να εξασφαλίζει ισότιμη και αξιοπρεπή άσκηση του δικαιώματος μετακίνησης, χωρίς επιπλέον εμπόδια.

 Η πολιτεία οφείλει να σταθεί στο ύψος της. Σας καλούμε άμεσα να εκδώσετε τροποποιητική ΚΥΑ που να ορίζει ρητά ότι η Κάρτα Αναπηρίας σε ισχύ με σήμανση «ΙΙ» ή «ΙΙΙ» αρκεί για τη χορήγηση της προβλεπόμενης έκπτωσης στα υπεραστικά ΚΤΕΛ, χωρίς καμία άλλη διαδικασία. Μόνο έτσι θα κατοχυρωθεί στην πράξη το δικαίωμα ισότιμης πρόσβασης στις μεταφορές.

 Η ανοχή σε καθυστερήσεις και μισές λύσεις δεν είναι πλέον ανεκτή. Τα ΑμεΑ δεν ζητάμε χάρη· απαιτούμε τον σεβασμό στα δικαιώματά μας.

 Αναμένουμε την άμεση ανταπόκρισή σας και παρακαλούμε να μας απαντήσετε εγγράφως -γνωστοποιώντας μας τις ενέργειές σας, προκειμένου να γνωρίζουμε με ποιον τρόπο θα διασφαλιστεί το δικαίωμά μας- σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της Διοίκησης που απορρέουν από τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση, η σιωπή ή η αδράνεια του Υπουργείου θα εκληφθεί ως άρνηση συμμόρφωσης στις δεσμεύσεις της χώρας μας βάσει της Σύμβασης ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012), γεγονός που θα μας υποχρεώσει να προσφύγουμε σε άλλες θεσμικές διαδικασίες για την προστασία των δικαιωμάτων μας.

Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης
Ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ
Δημιουργός της κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ»
Μέλος της κοινωνίας των πολιτών βάσει του άρθρου 33 παρ. 3 της Σύμβασης CRPD

E-mail επικοινωνίας: 

ΥΓ. Παρακαλώ, όπως με ενημερώσετε άμεσα για τον αριθμό πρωτοκόλλου που θα λάβει το παρόν μήνυμα ως εισερχόμενο έγγραφο βάσει Κ.Δ.Διαδ. (Ν. 2690/99, άρθρο 12).

Κοινοποίηση:

·        ΕΣΑμεΑ (Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία)
E-mail: esaea@otenet.gr

·        Πανελλαδική Ομοσπονδία Αυτοκινητιστών Υπεραστικών Συγκοινωνιών (Π.Ο.Α.Υ.Σ.)
Ε-mail: mail@poays.gr

 

https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea