Προτάσεις για θέματα που θεωρούνται ζωτικής σημασίας για τα ΑμεΑ

Ιούνιος 2018

Προτάσεις για θέματα που θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικά και ζωτικής σημασίας για τα ΑμεΑ
 (υπό Ανδρέα Μπαρδάκη)

   Δηλώνω ότι οι προτάσεις μου προσφέρονται χωρίς αντάλλαγμα σε οποιαδήποτε οργάνωση ενδιαφέρεται να τις κοιτάξει με σοβαρή διάθεση, καθώς η επιθυμία μου είναι να υιοθετηθούν, γνωρίζοντας ότι αφορούν ακριβώς αυτά τα θέματα που απασχολούν το αναπηρικό κίνημα αφού έχουν προκύψει μέσα από τις δημοσιεύσεις, τις αναφορές και τους σχολιασμούς των περίπου 45.000 μελών της διαδικτυακής μας ομάδας «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ» που υπάρχει από τον Ιανουάριο του 2016.

Ανδρέας Μπαρδάκης

1.  Οριστική κατάργηση της αυθαίρετης αντιμετώπισης, εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, των προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε ΑμεΑ, ως εισοδήματα, η οποία επιφέρει φορολογική επιβάρυνση και απώλεια κοινωνικών παροχών στα άτομα με αναπηρία και τις οικογένειές τους.*

* Με την εφαρμογή του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013) οι τελευταίες κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τα κοινωνικά βοηθήματα που καταβάλλονται σε ΑμεΑ (προνοιακά επιδόματα ΑμεΑ), κατά αυθαίρετο τρόπο, ως εισοδήματα στη φορολογική τους δήλωση. Τα κοινωνικά βοηθήματα όμως δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος (τα προνοιακά επιδόματα για ΑμεΑ δεν αποτελούν αντάλλαγμα προσωπικής εργασίας, κεφάλαιο ή καρπούς περιουσιακών στοιχείων ώστε να θεωρούνται εισόδημα (ΝΣΚ 375/2009) κι ενώ υπάρχει παρέμβαση από τον Συνήγορο του Πολίτη http://logistis-amea.blogspot.com/2018/03/blog-post_28.html η Κυβέρνηση εξακολουθεί να τα αντιμετωπίζει ως εισοδήματα, με αποτέλεσμα τα ΑμεΑ να επιβαρύνονται σε αρκετές περιπτώσεις με εισφορά αλληλεγγύης και να χάνουν το δικαίωμα σε πολλές παροχές, τέτοιες όπως:
- Οικογενειακά επιδόματα (επιδόματα στήριξης τέκνων κτλ),
- Κοινωνικό τιμολόγιο ΔΕΗ,
- Εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών,
παροχές από τη δράση Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής (ΕΣΠΑ),
- Δελτίο Μετακίνησης ΑμεΑ,
- ΕΚΑΣ ή ό,τι απέμεινε από αυτό (αφού πλέον δεν διακρίνονται τα προνοιακά επιδόματα από το φορολογητέο εισόδημα στο εκκαθαριστικό της εφορίας),
- Μείωση στον ΕΝΦΙΑ,
- Επίδομα Στέγασης.

2.  Καθιέρωση διάφανων διαδικασιών στη λειτουργία αξιολόγησης της αναπηρίας στα ΚΕ.Π.Α. (Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας).*

*Με χορήγηση ιατρικής γνωμάτευσης με τα ονοματεπώνυμα και τις ειδικότητες των ιατρών σε όσους έχουν εύλογο ενδιαφέρον, χωρίς να απαιτείται να υπάρχει έννομο συμφέρον καθώς πρόκειται για δημόσια έγγραφα, κατά το παράδειγμα των υπόλοιπων υγειονομικών επιτροπών (Α.Σ.Υ.Ε., Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε. κτλ.)

3.  Κατάργηση του νέου τρόπου αξιολόγησης της αναπηρίας βάσει της λειτουργικότητας (ενός αφανούς ICF* που τέθηκε σε εφαρμογή με τον πρόσφατο ν. 4512/2018, άρθρο 215 κατ’ απαίτηση των δανειστών προκειμένου να μειωθεί η κρατική δαπάνη για τις προνοιακές παροχές μειώνοντας σκόπιμα τον αριθμό των δικαιούχων).

* Τι είναι το ICF με πολύ απλά λόγια
http://logistis-amea.blogspot.com/2018/01/icf_21.html

4.  Επαναφορά στη θεσμοθέτηση κατώτατων ορίων στις συντάξεις αναπηρίας και στα τέκνα με βαριά αναπηρία που είναι συνταξιούχοι θανάτου καθώς πρέπει να προστατευτούν τα μοναδικά εισοδήματα των ΑμεΑ, ειδικά σε εκείνες τις περιπτώσεις που οι συντάξεις τους είναι μικρότερες σε ύψος ακόμα και από την απλή οικονομική ενίσχυση βαριάς αναπηρίας που δικαιούται ένα άπορο ΑμεΑ*

* Δηλαδή μικρότερα κι από τριακόσια ευρώ (υπάρχουν συντάξεις ακόμα και κάτω των διακοσίων ευρώ!).

5.  Προσλήψεις των ΑμεΑ στο Δημόσιο μέσω του ΑΣΕΠ με προτεραιότητα προσλήψεων στις ισόβιες αναπηρίες. Τακτικές προσλήψεις για ΑμεΑ, κάθε έτος, μέσω του ν. 2643/98.

6.  Ευθυγράμμιση για ίση μεταχείριση των ΑμεΑ στις μικρές συντάξεις αναπηρίας με τα προνοιακά επιδόματα όσον αφορά κοινωνικές παροχές όπως το ΚΕΑ (Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης).*

* Δεν είναι δυνατόν, δύο ΑμεΑ με την ίδια πάθηση και αναπηρία, το ένα να δικαιούται ένταξη στο πρόγραμμα του ΚΕΑ επειδή λαμβάνει προνοιακό επίδομα αναπηρίας 300 ευρώ, ενώ το άλλο, που είναι συνταξιούχος με 300 ευρώ σύνταξη, να μην δικαιούται να ενταχθεί στο πρόγραμμα του ΚΕΑ.

Επίσης, δεν είναι δυνατόν για δύο ΑμεΑ, με την ίδια πάθηση και το ίδιο ποσοστό αναπηρίας, το ένα να λαμβάνει σύνταξη αναπηρίας π.χ. 480 ευρώ ενώ το άλλο να λαμβάνει κάποιο προνοιακό επίδομα ύψους 500-700 ευρώ χωρίς να έχει ούτε ένα ένσημο επειδή δεν εργάστηκε ποτέ.

7.  Ίση μεταχείριση στην επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης.

Διεύρυνση σε όλες τις περιπτώσεις βαριάς αναπηρίας και όχι μόνο στις βαριές κινητικά αναπηρίες και στα πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί, για λόγους ίσης μεταχείρισης των πολιτών, αλλά και για την προστασία της συγκεκριμένης ευάλωτης ομάδας.*

* Το κριτήριο δηλαδή για την εξαίρεση από την επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης θα πρέπει να είναι το ποσοστό αναπηρίας και όχι το είδος αυτής.

8.  Βελτίωση της «αντικαπνιστικής» νομοθεσίας με εφαρμογή ελέγχου του καπνίσματος και προστασίας της δημόσιας υγείας από το παθητικό κάπνισμα, κατά τα πρότυπα της πρόσφατης Κυπριακής Νομοθεσίας,* - ορίζοντας τον «εξουσιοδοτημένο λειτουργό» ως όργανο ελέγχου, ο οποίος μπορεί να είναι όργανο της αστυνομίας ή επιθεωρητής εργασίας, επόπτης της υπηρεσίας, ή υγειονομικός ελεγκτής κτλ.(Ο εξουσιοδοτημένος λειτουργός θα μπορεί να εισέρχεται στους χώρους απαγόρευσης καπνίσματος – και μόνο γι’ αυτόν τον λόγο – ) με παράλληλη ποινικοποίηση της παράβασης για τους υπεύθυνους των χώρων ώστε ο παθητικός καπνιστής να μπορεί να προστατεύσει την υγεία του ασκώντας τα έννομα δικαιώματά του απέναντι σε οποιονδήποτε επιτρέπει στον χώρο ευθύνης του να μην εφαρμόζει τη νομοθεσία.

  Η βελτίωση της νομοθεσίας θα πρέπει να συνοδευτεί με υποχρεωτική παράλληλη εφαρμογή Πρόληψης με εφαρμογή «μη καπνιστικής Παιδείας» στα σχολεία, έτσι ώστε τα παιδιά να διδαχτούν τους λόγους για τους οποίους δεν θα θελήσουν ποτέ να καπνίσουν. Το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, πέρα από τους θανάτους (περίπου 15.000 ετησίως), αυξάνει τις αναπηρίες, τον αριθμό των ασθενειών (εμφράγματα, εγκεφαλικά, καρκίνους και αναπνευστικές παθήσεις), δηλαδή αυξάνει τον αριθμό των αναπήρων με μεγάλη επιβάρυνση στο κρατικό κόστος υγείας, επιπλέον κόστος στην Πρόνοια, επιβάρυνση στην Κοινωνική Ασφάλιση, αλλά κι επιπλέον δημιουργεί απώλεια θέσεων εργασίας, όπως και μείωση της παραγωγικότητας (έμμεσο κόστος), κατά συνέπεια μειώνει το ΑΕΠ.**

   Με πιο απλά λόγια, το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, στέλνει όλο και περισσότερους ανθρώπους στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας και στα νεκροταφεία.

* Ο περί Προστασίας της Υγείας (Έλεγχος του Καπνίσματος) Νόμος του 2017 Ν.24(Ι)/2017 της Κύπρου.

** Η μη εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων (όπως απαιτούν οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες και η Σύμβαση Πλαίσιο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τον Έλεγχο του Καπνού, ν. 3420/2005)  δημιουργεί άνιση μεταχείριση εις βάρος των ατόμων με σοβαρές παθήσεις και αναπηρίες αφού ειδικά αυτά εμποδίζονται, στους χώρους που δεν εφαρμόζεται ο «αντικαπνιστικός» νόμος, να εργαστούν, να σπουδάσουν, να περιθάλπονται, να ψυχαγωγηθούν κτλ.

Για παράδειγμα:
Ένα γκαρσόνι πενήντα ετών που εργάζεται σε μια καφετέρια που υπάρχει καπνός από τσιγάρα και που πρόσφατα έπαθε έμφραγμα κι έκανε «μπαλονάκι» θα πρέπει να διαλέξει:
Είτε να μείνει άνεργο είτε να πεθάνει.

   Επομένως, η μη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου αποτελεί, εκτός από στέρηση του συνταγματικού αγαθού της υγείας και πολύ σοβαρή παραβίαση των Κανονισμών περί Υγιεινής και Ασφάλειας για εργαζόμενους στους χώρους εργασίας, καθώς και για φοιτητές, προσωπικό και εισερχόμενους στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, αποτελεί και παραβίαση των ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ (Ν. 4488/2017, άρθρο 61, με το οποίο ορίζεται ως υποχρέωση το εξής:

«Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους».

  Είναι απαράδεκτο, είναι αδιανόητο, π.χ., ένας φοιτητής με αναπνευστική ασθένεια και τακτική χρήση οξυγονοθεραπειών να παρεμποδίζεται να παρευρεθεί σε κλειστό χώρο ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος. Οι διευθυντές του Erasmus όταν επισκέπτονται τα πανεπιστήμιά μας παθαίνουν σοκ με την εικόνα που αντικρίζουν.

  Ολοκληρώνοντας, το κάπνισμα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε εξωτερικούς χώρους, ειδικά διαμορφωμένους, που θα είναι απομακρυσμένοι από κάθε κτίριο, εισόδους κτιρίων, παράθυρα, στάσεις μαζικών μέσων μεταφοράς, πάντα σύμφωνα με τα πρότυπα των πολιτισμένων χωρών. Κατά αυτόν τον τρόπο, θα εφαρμοστεί αποτελεσματικά η νομοθεσία και θα προστατευτούν τα περί εξακόσια άτομα περίπου που πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας παθήσεων που είναι πολύ στενά συνδεδεμένες με το παθητικό κάπνισμα. Πολλά από αυτά τα άτομα είναι άτομα με σοβαρές παθήσεις, χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες αφού εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα καθημερινά μέσα στους χώρους εργασίας τους, μέσα στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ που ασφυκτιούν από τα ντουμάνια του καπνού από τα τσιγάρα, μέσα στις δημόσιες υπηρεσίες, σε υπηρεσίες ΝΠΔΔ και ΟΤΑ, καθώς και στους χώρους αναψυχής και υγειονομικού ενδιαφέροντος, αφού μπορεί να εργάζονται μέσα σε αυτούς τους χώρους.

9.  Δυνατότητα απασχόλησης και διατήρησης των προνοιακών επιδομάτων και της σύνταξης αναπηρίας καθώς είναι αδύνατον για ένα ΑμεΑ να ζει μόνο από παροχές που έχουν σχεδιαστεί να δίνονται για να καλυφθούν οι ιδιαίτερες και πρόσθετες ανάγκες που του δημιουργεί η αναπηρία του.

10.  Δημιουργία νέας ανεξάρτητης αρχής ως ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ, προκειμένου να μεριμνά και να αναλαμβάνει τις υποθέσεις των ατόμων με αναπηρίες.*

* Έχει εκτιμηθεί ότι οι ανάπηροι στην Ελλάδα αποτελούν το 10% του πληθυσμού. Επομένως, χρειάζονται να έχουν στη διάθεσή τους μια ανεξάρτητη αρχή, μόνο για ΑμεΑ, που θα επαρκεί για να αναλαμβάνει και να διεκπεραιώνει τις υποθέσεις τους. 

11. Επείγει να επικαιροποιηθεί ένας νέος Οδηγός του Πολίτη με Αναπηρία από το Υπουργείο Εσωτερικών αφού έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια από την προηγούμενη έκδοσή του (2007) ενώ το θεσμικό πλαίσιο για τις παροχές των ΑμεΑ διαρκώς αλλάζει.

12. Επαναφορά της ειδικής ρύθμισης που προβλεπόταν από τον Ν.3232/2004, άρθρο 5, παρ. 5., η οποία αποτελούσε κοινωνικοασφαλιστική προστασία ειδικά για τα ορφανά (και από τους δύο γονείς) τέκνα με βαριές αναπηρίες.

  Ο ασφαλιστικός Ν.4387/2016 κατήργησε την ευνοϊκή διάταξη που υπήρχε για τα παιδιά που είναι ορφανά και από τους δύο γονείς, τα οποία πάσχουν από νοητική υστέρηση ή αυτισμό ή από πολλαπλές βαριές αναπηρίες ή από χρόνιες ψυχικές διαταραχές που επιφέρουν μόνιμο ποσοστό αναπηρίας 80%, η οποία ρύθμιζε να δικαιούνται το σύνολο του ποσού της σύνταξης που πράγματι ελάμβανε ο θανών γονέας υπό την προϋπόθεση ότι δεν εργάζονται ή δεν ασκούν κάποιο επάγγελμα ή δεν παίρνουν σύνταξη από δική τους εργασία.
http://logistis-amea.blogspot.com/2017/09/blog-post.html


Ανδρέας Μπαρδάκης

Φοιτητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής,
Δημιουργός της διαδικτυακής κοινότητας «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ»,
Πρόεδρος του συλλόγου «ΣΥΝΗΓΟΡΟΙ ΤΩΝ ΑΜΕΑ – ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ»,
Αρ. μητρώου στα βιβλία σωματείων 32051 - Πρωτοδικείου Αθηνών,
Μέλος του συλλόγου "Προστασία από το Παθητικό Κάπνισμα.

http://logistis-amea.blogspot.com/

Έκτακτη πρόσκληση στους φίλους αναγνώστες που ρωτούν:
Ελάτε στην ομάδα μας ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ προκειμένου να συμμετέχετε στην ομαδική μας προσπάθεια.

Οι συνεργάτες και τα μέλη της ομάδας μας θα σας εξυπηρετήσουν.
https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea/