Υποχρεωτικά σελφ τεστ στους μαθητές - Ζήτημα Βιοηθικής

Με τις διατάξεις που επέβαλε ο ν.4790/2021 φαίνεται ότι παραβιάζονται θεμελιώδεις δικαιώματα κι αρχές του Συντάγματος εις βάρος των μαθητών, κυρίως της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αφού το Κράτος:

α) Στερεί το δικαίωμα στην Παιδεία σ' εκείνους τους μαθητές που οι γονείς τους αρνούνται την υποχρεωτικότητα σε ιατρικές πράξεις χωρίς τη συναίνεσή τους (ενώ η εξασφάλιση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης προς τα παιδιά είναι και υποχρέωση του Κράτους).

β) Διαχωρίζει άνισα τους μαθητές μεταξύ τους, ειδικά αυτούς που υποχρεωτικά τους παρέχεται εξ αποστάσεως εκπαίδευση, μ΄αυτούς που δεν προσκομίζουν τη "Σχολική Κάρτα για Covid-19" που στην ουσία ενέχει ρόλο "Δήλωσης Υγειονομικών Φρονημάτων".

Επειδή οι παραβιάσεις του Συντάγματος και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ασθενών είναι μια εξαιρετικά σοβαρή κατάσταση που παραπέμπει στις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της ανθρωπότητας, προχωρήσαμε σε επιστολή-αναφορά προς την Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής (ΕΕΒ), με κοινοποίηση προς αρμόδιους φορείς. Βασιστήκαμε κυρίως σε προηγούμενη Σύσταση της ΕΕΒ προς το κράτος, την οποία η Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο φαίνεται ότι αγνόησαν επιδεικνύοντας στάση Ολιγαρχίας που παραπέμπει σε πρακτικές Μενγκελισμού.

Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής μας:
--------------------------------------------------

Από το info@bioethics.gr έλαβε αριθμό πρωτοκόλλου 36/17.06.2021.
Από το secretariat@bioethics.gr έλαβε τον υπ΄ αρ. ηλεκτρ. πρωτ. 34/11.06.2021.

 Πέμπτη 10 Ιουνίου 2021

Προς Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής
secretariat@bioethics.gr

Θέμα: Υποχρεωτικός Αυτοδιαγνωστικός Έλεγχος (ιατρική πράξη) στην υποχρεωτική Παιδεία – Ζήτημα Βιοηθικής.

Αξιότιμοι κύριοι,
επιθυμούμε να σας αναφέρουμε τον προβληματισμό μας σχετικά με τις υποχρεωτικές ιατρικές πράξεις[1] που επιβάλλονται με πρόσφατο νόμο του κράτους σε μαθητές, εκπαιδευτικούς κι εργαζομένους.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο 4790/2021, άρθρο 96 «Υποβολή σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19» (παρομοίως και για το άρθρο 46 του ίδιου νόμου) προβλέπονται τα εξής:

«Άρθρο 96 - Υποβολή σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19:

Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται κίνδυνος δημόσιας υγείας από τη διάδοση του κορωνοϊού COVID-19 και σε κάθε περίπτωση έως την 31η.7.2021, η έλλειψη του οποίου διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, δύναται να ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Υγείας, μετά από γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας κατά του κορωνοϊού COVID-19, ως προϋπόθεση συμμετοχής των μαθητών, φοιτητών, σπουδαστών και καταρτιζομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπου αυτή διενεργείται δια ζώσης, η προηγούμενη διαπίστωση, μετά από διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, ότι οι ανωτέρω δεν έχουν βρεθεί θετικοί σε δοκιμασία διαγνωστικού ελέγχου. Με όμοια απόφαση δύναται να ορίζεται για το ίδιο χρονικό διάστημα η προηγούμενη υποβολή σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 ως προϋπόθεση συμμετοχής στις πάσης φύσεως εξετάσεις του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Με τις κοινές αποφάσεις των προηγούμενων εδαφίων καθορίζονται η διαδικασία και οι φορείς διενέργειας του ελέγχου, η δυνατότητα υποβολής σε αυτοέλεγχο, η συχνότητα υποβολής σε διαγνωστικό έλεγχο, ο τρόπος διάθεσης των διαγνωστικών δοκιμασιών, ο τρόπος βεβαίωσης της υποβολής σε έλεγχο και των αποτελεσμάτων του, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος».

Ήδη, όσον αφορά την υποχρεωτική εκπαίδευση, έχουν εκδοθεί δύο κοινές υπουργικές αποφάσεις που απορρέουν από τα παραπάνω άρθρα του νόμου, η Δ1α/ΓΠ.οικ.27707/04-05-2021 και η Δ1α/ΓΠ.οικ.30518/17.5.2021 (ΦΕΚ Β' 2020/18-05-2021), σύμφωνα με τις οποίες προβλέπεται εφαρμογή του υποχρεωτικού μέτρου του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης (δωρεάν αυτοδιαγνωστικός έλεγχος) από τον κορωνοϊό COVID -19 σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς, μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ), διοικητικό και λοιπό προσωπικό όλων των σχολικών μονάδων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Για τους μαθητές προβλέπεται η επίδειξη της «Σχολικής Κάρτας για COVID-19» με την οποία δηλώνεται το αποτέλεσμα του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (θετικό/αρνητικό). Στην περίπτωση που μαθητής/τρια δεν επιδείξει τη σχολική κάρτα κατά την είσοδό του/της στην τάξη, τότε δεν γίνεται δεκτός/ή, λαμβάνει απουσία και απομακρύνεται από τη σχολική μονάδα.
Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα του αυτοδιαγνωστικού ελέγχου είναι θετικό τότε ακολουθείται η σχετική οδηγία του ΕΟΔΥ, ο μαθητής παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό και το σχολείο υποχρεωτικά του παρέχει σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, όπως προβλέπεται από τον νόμο 4686/2020, άρθρο 63, «Παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης» και την ΚΥΑ, υπ’ αριθμ. 120126/ΓΔ4, ΦΕΚ 3882/Β/12-9-2020.

Σύμφωνα με τις παραπάνω πρακτικές, φαίνεται ότι η νομοθεσία:

Α) Δεν λαμβάνει υπόψη το δικαίωμα στην υγεία του άρθρου 5, παρ. 5, του Συντάγματος, που περιλαμβάνει την αρχή της συναίνεσης.

Β) Δεν λαμβάνει υπόψη την υποχρέωση και τη βασική αποστολή του Κράτους να προάγει την υποχρεωτική φοίτηση των τουλάχιστον εννέα ετών (βάσει του άρθρου 16 του Συντάγματος).

Γ) Δεν λαμβάνει υπόψη την αρχή της ισότητας, βάσει του άρθρου 4 του Συντάγματος, παρ. 2, σύμφωνα με το οποίο οι Έλληνες και οι Eλληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.
 Κατ’ αυτόν τον τρόπο προκαλείται άνιση μεταχείριση μεταξύ των μαθητών που διαγιγνώσκονται με θετικό αποτέλεσμα στον διαγνωστικό έλεγχο (με rapid test ή PCR test) και των μαθητών που δεν επιδεικνύουν τη Σχολική Κάρτα για COVID-19, αφού στους πρώτους εφαρμόζονται τα οριζόμενα που προβλέπονται από το άρθρο 63, ν. 4686/2020 και την ΚΥΑ, υπ’ αριθμ. 120126/ΓΔ4, ΦΕΚ 3882/Β/12-9-2020, δηλαδή τους παρέχεται υποχρεωτικά σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Παρομοίως, προβληματιζόμαστε ανάλογα και για τους εργαζόμενους και το συνταγματικό τους δικαίωμα στο αγαθό της εργασίας αφού φαίνεται να μην λαμβάνεται υπόψη από τις διατάξεις του ν. 4790/2021, άρθρο 46.

Τέλος, προβληματιζόμαστε και για τις περιπτώσεις που έχουν αναφερθεί στη διαδικτυακή μας κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ», από γονείς μαθητών ΑμεΑ που επιθυμούν να γίνουν δεκτά τα παιδιά τους σε ΚΔΑΠμεΑ (Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης για Άτομα με Αναπηρίες), ότι εκβιάζονται έμμεσα να επιδείξουν αρνητικό αποτέλεσμα διαγνωστικού ελέγχου σε Covid-19, διαφορετικά δεν θα περάσουν με επιτυχία την αξιολόγηση – παρόλο που για τους μαθητές με αναπηρία υπάρχει ρητή πρόβλεψη ότι δεν υποχρεώνονται σε διαγνωστικό έλεγχο (στην υποχρεωτική, βέβαια, εκπαίδευση αφού για ευνόητους λόγους, κυρίως ψυχιατρικούς, υπάρχουν περιπτώσεις ΑμεΑ που ο τακτικός διαγνωστικός έλεγχος καθίσταται σχεδόν αδύνατος).

Κατόπιν των ανωτέρω,
κρίνουμε αναγκαίο να σας επιστήσουμε την προσοχή επικαλούμενοι τη Σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, 26.05.2015, «ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ», η οποία καταλήγει ως εξής:

«Η Επιτροπή κρίνει, ειδικότερα, ότι η παρακολούθηση του προγράμματος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης δεν μπορεί να εξαρτάται από τον όρο εμβολιασμού, αφού τότε η συμμόρφωση προς μια δημόσια υποχρέωση θα προϋπέθετε την παραίτηση από την άσκηση θεμελιώδους δικαιώματος[2].  Είναι ωστόσο θεμιτό να ζητείται από τους γονείς η πληροφορία περί του αν το παιδί έχει υποβληθεί στη διενέργεια συγκεκριμένων εμβολίων, όπως και κάθε άλλη πληροφορία που αφορά την υγεία του, προκειμένου να διευκολύνεται η έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων στη διάρκεια της σχολικής ζωής»,

Ολοκληρώνοντας,
για όλους τους παραπάνω λόγους, παρακαλείσθε όπως παρέμβετε βάσει αρμοδιότητας κι όπως μας ενημερώσετε για τις απόψεις σας και τις ενέργειες που θα πράξετε καθώς με τις πρόσφατες διατάξεις του ν. 4790/2021, που εφαρμόζει κατεπείγουσες ρυθμίσεις για την προστασία της δημόσιας υγείας από τις συνεχιζόμενες συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19, φαίνεται ότι παραβιάζονται βασικές αρχές της Βιοηθικής και του Συντάγματος.

Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης,

ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ,
δημιουργός της διαδικτυακής κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ».

 

 Κοινοποίηση στους εξής αποδέκτες:

- ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Υπόψη Προέδρου Υποεπιτροπής:
Καραμανλή Αρκαδίου Άννα
karamanlia@yahoo.gr

Υπόψη Α’ Αντιπροέδρου:
Αγαθοπούλου Δημητρίου Ειρήνη-Ελένη
iriniagath@parliament.gr

Υπόψη Β’ Αντιπροέδρου:
Γιαννακοπούλου Ιωάννη Κωνσταντίνα (Νάντια)
kgiannakopoulou@gmail.com

Υπόψη μελών Υποεπιτροπής:

Βασιλειάδης Νικολάου Βασίλειος (Λάκης)
vasileiadislaw@gmail.com, v.vasileiadis@parliament.gr

Δούνια Δημητρίου Παναγιώτα (Νόνη)
n.dounia@parliament.gr

Ευθυμίου Ταξιάρχη Άννα
info@annaefthymiou.gr, a.efthymiou@parliament.gr

Κεφάλα Στεφάνου Μαρία – Αλεξάνδρα
mar.kefala@parliament.gr

Κυρανάκης Ιωάννη - Παναγιώτη Κωνσταντίνος
konstantinos@kyranakis.gr

Μαντάς Παντελή Περικλής
p.mantas@parliament.gr, pmantas.grammateia@gmail.com

Μπουτσικάκης Ιωάννη Χριστόφορος – Εμμανουήλ
info@boutsikakis.gr

Σκόνδρα Κωνσταντίνου Ασημίνα
asimina.skondra@gmail.com

Χατζηβασιλείου Γεωργίου Αναστάσιος (Τάσος)
tasoschatziv@gmail.com, chatzivasileiou@parliament.gr

Καρασαρλίδου Γεωργίου Ευφροσύνη (Φρόσω)
froso.karasarlidou@gmail.com

Νοτοπούλου Παναγιώτη Αικατερίνη (Κατερίνα)
k.notopoulou@parliament.gr

Τζούφη Στεφάνου Μερόπη
m.tzoufi@parliament.gr

Χρηστίδου Δημητρίου Ραλλία
r.christidou@parliament.gr, raliachristidou@gmail.com

Κανέλλη Χρήστου Γαρυφαλλιά (Λιάνα)
kke@parliament.gr

Αλεξοπούλου Κωνσταντίνου Αναστασία – Αικατερίνη
a.alexopoulou@parliament.gr, info@aalexopoulou.gr

Αδαμοπούλου Αθανασίου Αγγελική
aadamopoulou23@gmail.com, a.adamopoulou@parliament.gr


- Ελληνική Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Υπόψη Προέδρου, κ. Μαρίας Γαβουνέλη
info@nchr.gr

- Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ - HUMAN RIGHTS COMMITTEE
  Υπόψη κ. Φωτεινής Παζαρτζή, Προέδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ
phpazart@law.uoa.gr, ccpr@ohchr.org, petitions@ohchr.org

Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (OHCHR)
InfoDesk@ohchr.org

- Διεπιστημονική Επιτροπή Υπεράσπισης της Δημοκρατίας και της Βιοηθικής
info@dimobio.gr, diepistimonikienose@gmail.com

- Νέλλη Ψαρρού
Πολιτική Επιστήμων, δημοσιογράφος

- Νίκος Αντωνιάδης, νομικός.
nikant2@yahoo.gr

- Δίκτυο Ελληνισμού
info@diktyoellinismou.gr

- Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι
Υπόψη εκπροσώπου, κ. Παναγιώτη Δημητρά
panayotedimitras@gmail.com

- Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣαμεΑ)
esaea@otenet.gr

---

[1] Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, «Έννοιες, ορισμοί και πεδίο εφαρμογής του παρόντος»: 1. Ιατρική πράξη είναι εκείνη που έχει ως σκοπό τη με οποιαδήποτε επιστημονική μέθοδο πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση της υγείας του ανθρώπου.
Επομένως, ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος (σελφ τεστ) για covid-19 υπάγεται στην έννοια των ιατρικών πράξεων.

[2] Δηλ. το δικαίωμα στην υγεία του άρθ. 5 παρ. 5 του Συντάγματος, που περιλαμβάνει την αρχή της συναίνεσης.